بوم مدل کسب و کار یک طرح کلی از کسب و کار است که به صاحبان ایده و کسب و کار کمک میکند با دید وسیعتری نسبت به کارشان نگاه کنند و تصمیمات درستتری بگیرند. البته این مدل مثل تمامی مدلها کامل مطلق نیست ولی تا حدود زیادی به شما کمک خواهد کرد. پیشنهاد میگردد همزمان با مطالعه این مطلب برای کسب و کار خود یک بوم تهیه نمایید و قدم به قدم در هر بخش موارد شرح داده شده را تکمیل و در نهایت اسباب بهبود کسب و کار خود را فراهم نمایید. در صورت بروز سوال از طریق اینجا با ما در ارتباط باشید.
نمای کلی بوم مدل کسب و کار
این بوم شامل 9 بخش است. چهار قسمت سمت راست مربوط به بیرون کسب و کار و چهار قسمت سمت چپ مربوط به درون کسب و کار است. بخشهای میانه و قسمت نهم بوم مربوط به ارزشهای پیشنهادی و تمایز ما نسبت به رقبایمان میشود.
قسمت اول: مشتریان
من همیشه از سمت راست و با مشتریان شروع میکنم. تا زمانی که ما ندانیم مشتریانمان چه کسانی هستند، نمیدانیم باید چکار کنیم و هرقدر شناخت بهتری از مشتریان خود داشته باشیم بهتر میتوانیم کسب و کار خودمان را شکل دهیم.
پس در قسمت اول مشتریان خودتان را به ترتیب اولویت بنویسید. مثلا مدیران عامل یا اگر بخواهیم جزئیتر بنویسیم؛ مدیران عامل با بیش از 50 نفر پرسنل که در بخش خدمات کار میکنند.
قسمت دوم: ارزش پیشنهادی
در این قسمت باید به دو سوال پاسخ دهید:
- مشتری به خاطر چه چیزی به شما پول میدهد؟
- مشتری چرا باید از شما بخرد؟
تکمیل این قسمت مستلزم صرف وقت زیادی است تا بتوانید درست و همه جانبه بنویسید.
برای این مرحله باید شناخت درستی از محصول، رقبا و ارزش پیشنهادی آنها داشته باشید تا بتوانید ارزشی متمایز برای مشتریان خود طراحی کنید.
قسمت سوم: کانالها
کانالها یا همان راههای رسیدن محصول شما به دست مخاطب
اگر محصول فیزیکی دارید احتمالا پست، باربری یا ماشینهای ارسال بار خودتان میتوانند در این دسته قرار بگیرد.
مثال: اگر محصول شما اینترنتی است، وب سایت و ایمیل کانالهای کسب و کار شما میشوند.
و اگر در حیطه خدمات فعالیت دارید، کانالها آن چیزی است که افراد شما را پیش مشتری میبرد. وسایل حمل و نقل مانند خودرو یا موتور سیکلت در این بخش قرار میگیرند.
قسمت چهارم: ارتباط با مشتری
ارتباط با مشتری چگونه شکل میگیرد؟
شما از چه طریقی با مشتری خود گفتگو میکنید؟
اعتراضها و انتقادها چگونه به دست شما میرسد.
از نمونههای پل ارتباطی بین کسب و کار و مخاطب میتوان اینستاگرام، تلگرام، تلفن، پست و وب سایت را نام برد.
قسمت پنجم: جریان درآمدی
اینجا صحبت از پول است. کسب و کار شما قرار است مانگار باشد و به خاطر همین شما باید جریان درآمدی داشته باشید.
درآمد کسب و کار شما از کجاست؟
آیا یک منبع درآمدی دارید یا چند تا؟
فروش محصول، فروش خدمت، حق عضویت، فرانچایز و کارگزاری از نمونههای جریان درآمدی هستند.
قسمت ششم (سمت چپ بوم مدل کسب و کار): منابع کلیدی
هر کسب و کاری به منابعی احتیاج دارد که اگر آنها نباشند، آن کسب و کار تعطیل میشود. این منابع شامل منابع انسانی، فکری، فیزیکی و مالی میشود. لطفا با دقت تمام این موارد را بنویسید.
قسمت هفتم: فعالیتهای کلیدی
به تمام فعالیتهایی اتلاق میشود که باید انجام شود وگرنه کسب و کار تعطیل میگردد.
فعالیتهای کلیدی شما احتمالا شامل این موارد میشود:
تأمین مواد اولیه، تولید محصول، تأمین محصول، بازاریابی و فروش، خدمات پس از فروش، مالی و مالیاتی و اداری
قسمت هشتم: همکاران/ شرکای کلیدی
این قسمت بسته به نوع فعالیت شما متفاوت است.
برخی از کسب و کارهایی که نیروهای متخصص دارند، کارمندان را در این قسمت ذکر میکنند. برخی دیگر اداره مالیات و بیمه را در این قسمت مینویسند. در جایی اگر شما تحت لیسانس باشید، ذکر نام آنها مربوط به این قسمت میشود.
در برخی کسب و کارها تجربه داشتهام که برای این قسمت تا 30 مورد نام برده بودند.
قسمت نهم: ساختار هزینهها در بوم مدل کسب و کار
و در نهایت قسمت آخر
در این قسمت شما باید یک بار دیگر کل بوم را بررسی کنید تا چیزی از قلم نیافتاده باشد. پس از بررسی و اطمینان از کامل بودن اطلاعات، جلوی هریک از موارد نوشته شده مبلغ آن را وارد کنید.
مثلا در قسمت کانالها هزینههای ارسال. یا در قسمت همکاران و شرکا، حقوق و دستمزد ماهیانه و الی آخر
نهایتاً تمام مبالغ نوشته شده را جمع بزنید و در قسمت هزینهها بنویسید.
چند نمونه بوم مدل کسب و کار